Thiếu máu (anemia) là tình trạng phổ biến ở trẻ sơ sinh do lượng hemoglobin trong máu giảm dưới mức tiêu chuẩn. Nguyên nhân chủ yếu bao gồm:
- **Khuyết sắt**: 80% trường hợp liên quan đến thiếu sắt do chế độ dinh dưỡng không đủ hoặc hấp thu kém
- **Sinh non hoặc nhẹ cân**: Trẻ sinh dưới 37 tuần/thai có nguy cơ thiếu máu cao
- **Bệnh mã tính**: Viêm ruột, nhiễm khuẩn mã tính ảnh hưởng đến quá trình hấp thu
- **Di truyền**: Một số bệnh như thalassemia có thể gây thiếu máu từ sớm
**Dấu hiệu cảnh báo**:
- Da xanh nhạt, mệt mỏi bất thường
- Ăn uống kém, tăng cân chậm
- Thở nhanh, tim đập mạnh khi vận động
- Trễ phát triển vận động/cognitive
**4 Bước Bổ Sung Thiếu Máu Nhanh Chóng Cho Trẻ**
1. **Tăng Cường Dinh Dưỡng giàu Sắt**
- **Sữa mẹ**: Cho trẻ bú đủ lượng (ít nhất 8-10 lần/ngày). Sữa mẹ chứa lactoferrin giúp hấp thu sắt tốt
- **Thực phẩm giàu sắt**:
+ Trẻ 6 tháng+: **Bột gan heo**, **đậu lăng**, **rau chân vịt** (0.5mg sắt/10g)
+ Trẻ 12 tháng+: **Thịt bò**, **cá tuyết**, **trứng** (luộc chín)
+ **Kết hợp Vitamin C**: Cam, quả kiwi giúp tăng hấp thu sắt 2-3 lần
2. **Sử Dụng Thuốc Bổ Sung Sắt Theo Chỉ định**
- **Liều lượng**: Trẻ 0-6 tháng: 1-2mg/kg/ngày; Trẻ 6-12 tháng: 3-5mg/ngày
- **Loại thuốc**: Ferrous sulfate oral drops (dạng nhỏ giọt dễ hấp thu)
ddosage _strictly follow pediatrician's advice_, tránh tự ý tăng liều
3. **Tránh Yếu Tố ức Hấp Thu Sắt**
- **Không dùng sữa bò/sữa formula cùng thời điểm uống thuốc sắt**: Calcium trong sữa giảm hấp thu 40%
- **Hạn chế thức ăn giàu tannin**: Trà, cà phê (even small exposure via breast milk)
4. **Theo Dõi Và Kiểm Tra Định Kỳ**
- **Xét nghiệm hemoglobin**: Sau 2 tuần điều trị, kiểm lại Hb level
- **Đánh giá triệu chứng**: Nếu da hồng hào, ăn uống cải thiện trong 7 ngày → hiệu quả
**Khi Nào Cần Đến Bệnh Viện?**
- Trẻ có Hb <8g/dL, xuất hiện co giật/li bì
- Thiếu máu kết hợp với sốt cao/tiêu chảy mã tính
a**Lưu ý**: Thiếu máu nghiêm trọng cần truyền máu theo protocol WHO
**Phòng Ngừa Thiếu Máu Ở Trẻ Sơ Sinh**
a Mẹ mang thai cần bổ sung 27mg sắt/ngày theo WHO guideline
a Trẻ sinh non: Dùng *** (EPO) theo chỉ định từ tháng 1
**Tài Liệu Tham Khao**
1. WHO (2023) - "Global Guidelines on Pediatric Anemia Management"
2. Vietnam Pediatric Association (2022) - "Dietary Solutions for Iron Deficiency in Infants"
3. Journal of Hematology Asia - "Best Practices in Neonatal Anemia Treatment (Vol. 45)"