Trẻ bị tiêu chảy mất nước: Cách xử lý và phòng ngừa hiệu quả

Tiêu chảy kèm mất nước là tình trạng nguy hiểm thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi. Nếu không xử lý kịp thời, trẻ có thể đối mặt với biến chứng nghiêm trọng. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết giúp cha mẹ chăm sóc trẻ an toàn và hiệu quả.

**1. Nhận biết dấu hiệu mất nước**
- Môi khô, khóc không ra nước mắt
- Đi tiểu ít (dưới 4 lần/ngày)
- Mệt mỏi, lừ đừ hoặc kích thích bất thường
- Da mất độ đàn hồi (khi véo nhẹ da bụng, da trả về chậm)

**2. Các bước xử lý khẩn cấp**
**2.1. Bù nước bằng oresol**
- Pha 1 gói oresol theo hướng dẫn trên bao bì, cho trẻ uống từng thìa nhỏ (5-10ml mỗi 5 phút).
- Không dùng nước ngọt hoặc nước trái cây đậm đặc để thay thế.

**2.2. Điều chỉnh chế độ ăn**
- Tiếp tục cho trẻ bú mẹ/ăn sữa
- Chọn thức ăn mềm: cháo, súp, chuối, táo nghiền
- Tránh thực phẩm nhiều đường hoặc dầu mỡ

**3. Khi nào cần đến bệnh viện?**
- Trẻ nôn liên tục, không uống được nước
- Phân có máu hoặc màu đen
- Sốt cao trên 39°C kéo dài
- Co giật hoặc mê man

**4. Biện pháp phòng ngừa**
- Rửa tay bằng xà phòng trước khi chế biến thức ăn
- Tiêm phòng vaccine rota đúng lịch
- Bảo quản thực phẩm trong tủ lạnh, tránh đồ ăn đường phố
- Vệ sinh đồ chơi thường xuyên

**5. Sai lầm cần tránh**
- Tự ý dùng thuốc cầm tiêu chảy
- Ép trẻ ăn quá no
- Pha oresol đặc hơn hướng dẫn

**Tài liệu tham khảo**
1. Hướng dẫn điều trị tiêu chảy cấp - Bộ Y tế Việt Nam (2022)
2. Tài liệu đào tạo WHO về chăm sóc trẻ bệnh
3. Sổ tay Nhi khoa thực hành - ĐH Y Hà Nội