**1. Nguyên nhân thường gặp**
- Nhiễm virus đường hô hấp trên
- Dị ứng thực phẩm (sữa, trứng, hải sản)
- Viêm dạ dày nhẹ
- Tắc nghẽn đường tiêu hóa một phần
- Say tàu xe hoặc chóng mặt
**2. Xử lý tại nhà theo 5 bước vàng**
*(2.1) Bù nước điện giải*
Cho trẻ uống Oresol pha đúng tỷ lệ (1 gói/200ml nước), 50-100ml sau mỗi lần nôn. Dùng thìa nhỏ cho trẻ uống từng ngụm.
*(2.2) Chế độ ăn BRAT*
Áp dụng cho trẻ trên 1 tuổi:
- Chuối chín
- Cơm trắng
- Bánh mì nướng
- Táo nghiền
*(2.3) Tư thế nằm an toàn*
Đặt trẻ nằm nghiêng trái, kê gối cao 15-20cm phần thân trên để tránh sặc dịch nôn.
*(2.4) Massage bụng*
Dùng 3 đầu ngón tay xoa nhẹ quanh rốn theo chiều kim đồng hồ, thực hiện 5 phút/lần.
*(2.5) Theo dõi dấu hiệu sinh tồn*
Kiểm tra 4 giờ/lần:
- Thân nhiệt
- Tần số thở
- Màu sắc da
**3. 7 dấu hiệu cần đến bệnh viện ngay**
1. Nôn ra dịch màu xanh lá cây
2. Cổ cứng kèm sốt cao
3. Co giật hoặc li bì
4. Bụng căng cứng bất thường
5. Nôn > 5 lần/giờ
6. Không đi tiểu trên 8 giờ
7. Xuất hiện ban xuất huyết dưới da
**4. Biện pháp phòng ngừa**
- Vệ sinh tay bằng xà phòng trước khi chế biến thức ăn
- Chia nhỏ bữa ăn (5-6 bữa/ngày)
- Tránh cho trẻ vận động mạnh sau ăn
- Bảo quản thực phẩm ở nhiệt độ dưới 5°C
**Lưu ý quan trọng**: Không tự ý dùng thuốc chống nôn như Domperidone cho trẻ dưới 12 tuổi khi chưa có chỉ định bác sĩ. Thống kê từ Bệnh viện Nhi Trung ương cho thấy 73% trường hợp nôn đơn thuần tự khỏi sau 24 giờ nếu được chăm sóc đúng cách.
**Tài liệu tham khảo**:
1. Hướng dẫn xử trí nôn ở trẻ em - Bộ Y tế Việt Nam (2022)
2. Clinical Management of Acute Gastroenteritis - WHO
3. Pediatric Fluid Therapy Guidelines - Hiệp hội Nhi khoa Hoa Kỳ
4. Dữ liệu dịch tễ từ Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP.HCM