Lở miệng ở trẻ em là tình trạng phổ biến khiến nhiều cha mẹ lo lắng. Các vết loét thường xuất hiện ở lưỡi, nướu, hoặc bên trong má, gây đau đớn và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày của trẻ. Dưới đây là những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này và cách phòng ngừa hiệu quả.
---
**1. Nguyên Nhân Gây Lở Miệng Ở Trẻ Em**
**1.1. Nhiễm Virus Herpes (HSV-1)**
Virus herpes simplex type 1 (HSV-1) là nguyên nhân hàng đầu gây lở miệng ở trẻ từ 1–5 tuổi. Virus này lây qua tiếp xúc trực tiếp với nước bọt hoặc đồ dùng cá nhân. Biểu hiện thường gặp là các mụn nước nhỏ vỡ ra thành vết loét, kèm sốt và mệt mỏi.
**1.2. Chấn Thương Vùng Miệng**
Trẻ nhỏ dễ cắn vào má/lưỡi khi ăn hoặc chơi đùa. Ngoài ra, việc đeo niềng răng hoặc dụng cụ chỉnh nha cũng có thể gây trầy xước, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập.
**1.3. Thiếu Dinh Dưỡng**
Thiếu vitamin B12, sắt, kẽm và axit folic làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến niêm mạc miệng dễ tổn thương. Trẻ biếng ăn hoặc ăn thiếu chất có nguy cơ cao.
**1.4. Dị Ứng Thực Phẩm**
Một số thực phẩm như socola, dâu tây, phô mai hoặc đồ cay nóng có thể kích ứng niêm mạc miệng, dẫn đến viêm loét.
**1.5. Vệ Sinh Răng Miệng Kém**
Việc không đánh răng thường xuyên khiến mảng bám tích tụ, tạo môi trường cho vi khuẩn phát triển và gây viêm nhiễm.
---
**2. Cách Phòng Ngừa Lở Miệng Cho Trẻ**
**2.1. Giữ Vệ Sinh Răng Miệng**
- Hướng dẫn trẻ đánh răng 2 lần/ngày bằng bàn chải lông mềm.
- Sử dụng nước muối sinh lý súc miệng sau ăn để loại bỏ vi khuẩn.
**2.2. Chế Độ Dinh Dưỡng Cân Bằng**
- Bổ sung thực phẩm giàu vitamin B (thịt gà, cá), kẽm (hạt bí), và sắt (rau xanh đậm).
- Hạn chế đồ ăn cay, mặn hoặc quá nóng.
**2.3. Phòng Tránh Chấn Thương**
- Kiểm tra niềng răng định kỳ để tránh cọ xát vào nướu.
- Cắt nhỏ thức ăn cứng giúp trẻ nhai dễ dàng.
**2.4. Tăng Cường Miễn Dịch**
- Khuyến khích trẻ vận động ngoài trời và ngủ đủ 8–10 tiếng/ngày.
- Bổ sung probiotic từ sữa chua để cân bằng hệ vi sinh đường ruột.
**2.5. Tránh Tiếp Xúc Với Nguồn Lây Nhiễm**
- Không dùng chung thìa, cốc với người đang bị lở miệng.
- Rửa tay sạch trước khi ăn và sau khi chơi.
---
**3. Khi Nào Cần Đưa Trẻ Đến Bác Sĩ?**
Hãy đưa trẻ đi khám ngay nếu:
- Vết loét kéo dài hơn 2 tuần.
- Trẻ sốt cao trên 39°C, bỏ ăn hoặc sưng hạch cổ.
- Xuất hiện mủ trắng quanh vết loét.
---
**Tài Liệu Tham Khảo**
1. Viện Dinh Dưỡng Quốc gia Việt Nam (2023). *Hướng dẫn chế độ ăn cho trẻ thiếu vi chất*.
2. Bệnh viện Nhi Trung ương (2022). *Phác đồ điều trị viêm loét miệng ở trẻ em*.
3. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). *Herpes Simplex Virus – Triệu chứng và phòng ngừa*.