Rối loạn natri máu thấp (hạ natri máu) xảy ra khi nồng độ natri trong máu của trẻ dưới 135 mmol/L. Đây là tình trạng nguy hiểm, ảnh hưởng đến chức năng thần kinh và tim mạch, cần được phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
**Nguyên nhân phổ biến**
1. **Mất natri qua đường tiêu hóa** (tiêu chảy, nôn trớ).
2. **Thiếu hụt dinh dưỡng**: Sữa mẹ hoặc sữa công thức ít natri.
3. **Rối loạn chức năng thận**: Giảm khả năng tái hấp thu natri.
4. **Sử dụng thuốc lợi tiểu** không đúng cách.
**Phương pháp điều trị hiệu quả**
**1. Bổ sung natri qua truyền dịch**
Trẻ cần nhập viện để truyền dung dịch natri clorua 0.9% hoặc 3% (tùy mức độ nghiêm trọng). Liều lượng được tính toán dựa trên cân nặng và nồng độ natri máu.
**2. Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng**
- **Với trẻ bú mẹ**: Tăng cường natri trong sữa mẹ bằng chế độ ăn giàu muối khoáng cho mẹ (theo chỉ định bác sĩ).
- **Với trẻ dùng sữa công thức**: Chọn loại sữa có bổ sung điện giải phù hợp.
**3. Theo dõi y tế chặt chẽ**
- Kiểm tra định kỳ nồng độ natri máu.
- Đánh giá các triệu chứng lâm sàng như co giật, phù não.
**4. Xử lý biến chứng khẩn cấp**
Nếu trẻ co giật hoặc hôn mê, cần sử dụng thuốc chống co giật (phenobarbital) và hỗ trợ hô hấp ngay lập tức.
**Lưu ý khi chăm sóc tại nhà**
- Tránh tự ý cho trẻ uống nước lọc nếu không có chỉ định.
- Duy trì nhiệt độ phòng ổn định để giảm mất nước qua da.
- Tái khám đúng lịch để phòng ngừa tái phát.
**Phòng ngừa rối loạn natri máu**
- Đảm bảo chế độ ăn đủ natri cho mẹ và trẻ.
- Tiêm phòng đầy đủ để tránh nhiễm trùng đường ruột.
- Tuân thủ hướng dẫn sử dụng thuốc từ bác sĩ.
**Kết luận**
Hạ natri máu ở trẻ sơ sinh cần được xử lý nhanh chóng để tránh tổn thương não. Phối hợp giữa điều trị y tế và chăm sóc dinh dưỡng là chìa khóa giúp trẻ phục hồi tốt.
**Tài liệu tham khảo**:
1. Hướng dẫn của Bộ Y tế Việt Nam về chăm sóc trẻ sơ sinh (2023).
2. Tạp chí Nhi khoa Quốc tế (Journal of Pediatrics, số tháng 1/2023).
3. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) - Tiêu chuẩn điều trị rối loạn điện giải ở trẻ em.