Sưng nhẹ hoặc nổi cục ở vùng tiêm (thường là mông hoặc đùi) là phản ứng phổ biến ở trẻ sau khi tiêm vắc-xin. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), 10-20% trẻ em gặp hiện tượng này do phản ứng viêm nhẹ của cơ thể với thành phần vắc-xin. Tuy nhiên, cha mẹ cần biết cách xử lý kịp thời để tránh biến chứng.
**4 bước xử lý tại nhà khi trẻ bị sưng mông sau tiêm**
1️⃣ **Chườm mát**: Dùng khăn sạch thấm nước mát (không đá lạnh) áp nhẹ lên vùng sưng 5-10 phút/lần, 3-4 lần/ngày.
2️⃣ **Theo dõi dấu hiệu**: Kiểm tra nhiệt độ cơ thể trẻ 4 giờ/lần. Sốt nhẹ dưới 38.5°C là bình thường.
3️⃣ **Tránh ma sát**: Mặc quần rộng rãi bằng chất liệu cotton, không xoa dầu/massage vùng tiêm.
4️⃣ **Cho trẻ nghỉ ngơi**: Hạn chế để trẻ vận động mạnh trong 24 giờ đầu.
**3 trường hợp cần đi bệnh viện ngay**
⚠️ Vết sưng cứng, đỏ tấy lan rộng sau 48 giờ.
⚠️ Trẻ sốt cao trên 39°C kèm co giật hoặc bỏ bú.
⚠️ Xuất hiện mủ hoặc chảy dịch vàng tại vị trí tiêm.
**Cách phòng ngừa sưng đau sau tiêm**
- **Trao đổi với bác sĩ**: Thông báo tiền sử dị ứng của trẻ trước khi tiêm.
- **Chọn vắc-xin thế hệ mới**: Một số loại vắc-xin ít gây phản ứng phụ hơn (ví dụ: Hexaxim thay vì DPT).
- **Vỗ về trẻ sau tiêm**: Ôm ấp và cho trẻ bú mẹ ngay giúp giảm căng thẳng.
**Lời khuyên từ chuyên gia**
TS. Nguyễn Văn Anh (Bệnh viện Nhi Trung ương) khuyến cáo: "Phản ứng sưng tại chỗ thường tự khỏi sau 3-5 ngày. Cha mẹ tuyệt đối không tự ý đắp lá hoặc bôi thuốc không rõ nguồn gốc lên da trẻ".
**Tài liệu tham khảo**
1. Hướng dẫn chăm sóc trẻ sau tiêm chủng - Bộ Y tế Việt Nam (2022)
2. Vaccine Safety Datalink - WHO (2023)
3. Tạp chí Nhi khoa Châu Á - Số 45/2023