Tiêu chảy ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ: Nguyên nhân, cách xử lý và phòng ngừa

Thời Gian:2025-03-10 09:58:21Nhấn:20Triệu chứng & Chẩn đoán
Tiêu chảy ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ: Nguyên nhân, cách xử lý và phòng ngừa
**Tiêu chảy ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là tình trạng phổ biến nhưng cần xử lý kịp thời để tránh biến chứng nguy hiểm.** Bài viết này cung cấp thông tin chi tiết về nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và các bước chăm sóc trẻ hiệu quả tại nhà.

### 1. **Nhận biết triệu chứng tiêu chảy ở trẻ**
- Trẻ đi ngoài phân lỏng ≥3 lần/ngày.
- Phân có máu, chất nhầy hoặc mùi tanh bất thường.
- Kèm theo sốt, nôn trớ, mất nước (khô miệng, khóc không nước mắt).
- Trẻ mệt mỏi, bỏ bú hoặc ăn kém.

### 2. **Các nguyên nhân chính gây tiêu chảy**
- **Nhiễm khuẩn**: Rotavirus, E.coli, Salmonella (chiếm 80% trường hợp).
- **Dị ứng sữa** hoặc không dung nạp lactose.
- **Chế độ ăn không phù hợp**: Ăn dặm quá sớm, thức ăn ôi thiu.
- **Vệ sinh kém**: Tay, bình sữa không sạch sẽ.

### 3. **Xử lý tại nhà khi trẻ bị tiêu chảy**
✅ **Bù nước và điện giải**:
- Cho trẻ uống **Oresol** pha đúng tỷ lệ (1 gói/200ml nước sôi để nguội).
- Trẻ <6 tháng tuổi: Tăng cữ bú sữa mẹ.

✅ **Điều chỉnh chế độ ăn**:
- Tiếp tục cho bú sữa mẹ.
- Trẻ ăn dặm: Dùng cháo loãng, súp cà rốt, chuối nghiền.
- Tránh thức ăn nhiều đường, dầu mỡ.

✅ **Sử dụng men vi sinh**:
- Bổ sung lợi khuẩn **Lactobacillus** hoặc **Saccharomyces boulardii** để cân bằng hệ tiêu hóa.

⛔ **Lưu ý**:
- Không tự ý dùng thuốc cầm tiêu chảy.
- Không pha Oresol với sữa hoặc nước trái cây.

### 4. **Khi nào cần đưa trẻ đến bệnh viện?**
- Tiêu chảy >3 ngày không giảm.
- Nôn liên tục, không uống được nước.
- Co giật, thóp lõm, mắt trũng sâu.
- Phân có máu hoặc trẻ li bì.

### 5. **Phòng ngừa tiêu chảy cho trẻ**
- **Tiêm phòng vaccine Rotavirus** (2-6 tháng tuổi).
- **Vệ sinh tay** bằng xà phòng trước khi chăm trẻ.
- **Khử trùng bình sữa**, đồ chơi thường xuyên.
- Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu.

### 6. **Thực đơn gợi ý cho trẻ đang tiêu chảy**
- **Bữa sáng**: Cháo trắng + thịt gà xay.
- **Bữa phụ**: Sữa chua không đường.
- **Bữa trưa**: Súp cà rốt + khoai tây.
- **Bữa tối**: Cháo hạt sen + táo hấp.

**Tài liệu tham khảo**:
1. Hướng dẫn của WHO về xử lý tiêu chảy cấp ở trẻ em (2023).
2. Khuyến cáo từ Hội Nhi khoa Việt Nam.
3. Tài liệu dinh dưỡng lâm sàng - Bệnh viện Nhi Trung ương.