Tiêu chảy là tình trạng phổ biến ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đặc biệt trong giai đoạn hệ tiêu hóa còn non yếu. Nếu không xử lý kịp thời, trẻ có thể bị mất nước nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe. Bài viết này sẽ hướng dẫn cha mẹ cách xử lý an toàn và phòng ngừa tiêu chảy cho trẻ.
### **1. Nhận Biết Dấu Hiệu Tiêu Chảy Ở Trẻ**
- **Phân lỏng hoặc nhiều nước**: Trẻ đi ngoài >3 lần/ngày, phân có mùi tanh hoặc máu.
- **Triệu chứng kèm theo**: Sốt nhẹ, nôn trớ, chán ăn, quấy khóc.
- **Dấu hiệu mất nước**: Môi khô, mắt trũng, tiểu ít, da nhão.
### **2. Các Bước Xử Lý Khi Trẻ Bị Tiêu Chảy**
**# Bù Nước và Điện Giải**
Đây là ưu tiên hàng đầu để tránh mất nước:
- Cho trẻ uống **Oresol** theo hướng dẫn (1 gói pha 200ml nước sôi để nguội).
- Trẻ dưới 6 tháng: Tăng cữ bú sữa mẹ.
**# Điều Chỉnh Chế Độ Ăn**
- **Trẻ bú mẹ**: Tiếp tục cho bú, chia thành nhiều cữ nhỏ.
- **Trẻ ăn dặm**: Ưu tiên cháo loãng, súp cà rốt, chuối, táo. Tránh đồ ngọt, dầu mỡ.
**# Sử Dụng Men Tiêu Hóa**
Tham khảo bác sĩ để dùng men vi sinh (probiotics) giúp cân bằng đường ruột.
**# Khi Nào Cần Đưa Trẻ Đi Bệnh Viện?**
- Tiêu chảy >3 ngày, nôn liên tục.
- Có máu trong phân, sốt cao >39°C.
- Dấu hiệu mất nước nặng (lờ đờ, không uống được).
### **3. Cách Phòng Ngừa Tiêu Chảy Ở Trẻ**
- **Vệ sinh tay**: Rửa tay bằng xà phòng trước khi chăm trẻ.
- **Khử trùng đồ dùng**: Bình sữa, núm vú cần được tiệt trùng.
- **Tiêm phòng đầy đủ**: Vacxin ngừa Rotavirus (nguyên nhân chính gây tiêu chảy cấp).
### **4. Sai Lầm Cần Tránh Khi Chăm Sóc Trẻ**
- **Tự ý dùng thuốc cầm tiêu chảy**: Có thể gây tắc ruột.
- **Pha Oresol không đúng tỉ lệ**: Làm tăng nguy cơ rối loạn điện giải.
- **Ngừng cho trẻ bú sữa mẹ**: Sai lầm nghiêm trọng vì sữa mẹ chứa kháng thể giúp trẻ phục hồi.
**Kết Luận**
Tiêu chảy ở trẻ nhỏ cần được xử lý nhanh chóng và khoa học để tránh biến chứng. Cha mẹ nên ưu tiên bù nước, duy trì dinh dưỡng, đồng thời theo dõi sát sao các triệu chứng. Nếu tình trạng không cải thiện, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay.
**Tài liệu tham khảo**:
1. Hướng dẫn của Bộ Y tế Việt Nam về xử trí tiêu chảy ở trẻ em (2022).
2. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) - "Oral Rehydration Therapy".
3. Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) - "Managing Acute Diarrhea in Children".