Trẻ 14 tuổi mắc ADHD thường gặp khó khăn trong việc tập trung, kiểm soát hành vi bốc đồng và duy trì kỷ luật. Điều trị kịp thời giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và học tập. Dưới đây là các phương pháp được khuyến nghị bởi chuyên gia.
### **1. Liệu pháp hành vi nhận thức (CBT)**
CBT tập trung vào thay đổi suy nghĩ và hành vi tiêu cực. Trẻ học cách:
- Lập kế hoạch công việc hàng ngày.
- Phân chia nhiệm vụ thành các bước nhỏ.
- Sử dụng công cụ nhắc nhở (đồng hồ, ứng dụng).
Cha mẹ nên phối hợp với nhà trị liệu để xây dựng phần thưởng khi trẻ hoàn thành mục tiêu.
### **2. Thuốc điều trị ADHD**
Một số loại thuốc được FDA chấp thuận cho trẻ trên 6 tuổi:
- **Stimulants** (Methylphenidate, Amphetamine): Cải thiện tập trung trong 70–80% trường hợp.
- **Non-stimulants** (Atomoxetine): Phù hợp với trẻ có tác dụng phụ từ stimulants.
Lưu ý: Luôn tuân thủ chỉ định của bác sĩ về liều lượng và theo dõi định kỳ.
### **3. Hỗ trợ từ nhà trường**
- Yêu cầu giáo viên điều chỉnh phương pháp giảng dạy (thời gian nghỉ ngắn, bài tập ngắn hơn).
- Sử dụng chương trình IEP (Kế hoạch Giáo dục Cá nhân hóa) để thiết lập mục tiêu học tập phù hợp.
### **4. Can thiệp gia đình**
- **Thiết lập thói quen:** Giờ ăn, ngủ, học tập cố định.
- **Giao tiếp tích cực:** Tránh chỉ trích, khuyến khích trẻ nói về cảm xúc.
- **Hạn chế yếu tố gây xao nhãng:** Tắt TV/điện thoại khi học.
### **5. Biện pháp bổ trợ**
- **Thể thao:** Bơi lội, võ thuật giúp tiêu hao năng lượng dư thừa.
- **Dinh dưỡng:** Tăng cường thực phẩm giàu protein, omega-3; giảm đường và chất tạo màu.
- **Thiền hoặc yoga:** Rèn luyện khả năng kiểm soát cảm xúc.
**Lời khuyên từ chuyên gia:**
- Kết hợp đa phương pháp cho hiệu quả lâu dài.
- Kiên nhẫn và ghi nhận tiến bộ dù nhỏ của trẻ.
**Tài liệu tham khảo:**
1. Viện Sức khỏe Tâm thần Hoa Kỳ (NIMH) – "Điều trị ADHD ở thanh thiếu niên" (2022).
2. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) – "Hướng dẫn dinh dưỡng cho trẻ ADHD".
3. Hiệp hội Tâm lý học Việt Nam – "Cẩm nang hỗ trợ trẻ tăng động giảm chú ý".