Trẻ nhỏ từ 1 tuổi rất dễ bị cảm lạnh và nghẹt mũi do hệ miễn dịch còn non yếu. Tình trạng này khiến bé khó chịu, quấy khóc và ảnh hưởng đến giấc ngủ. Dưới đây là những cách xử lý an toàn và hiệu quả giúp cha mẹ chăm sóc bé tốt hơn.
---
### **1. Nguyên nhân gây cảm và nghẹt mũi ở trẻ 1 tuổi**
- **Virus cảm lạnh**: Là nguyên nhân phổ biến nhất, dễ lây qua tiếp xúc hoặc không khí.
- **Thay đổi thời tiết**: Trẻ nhạy cảm với sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ hoặc độ ẩm.
- **Dị ứng**: Bụi, phấn hoa hoặc lông thú cưng có thể kích ứng đường hô hấp.
- **Không khí khô**: Làm niêm mạc mũi khô, tăng tiết dịch gây nghẹt.
---
### **2. Cách xử lý khi trẻ bị nghẹt mũi và cảm**
#### **a. Làm sạch mũi bằng nước muối sinh lý**
- **Bước 1**: Nhỏ 2-3 giọt nước muối sinh lý (NaCl 0.9%) vào mỗi bên mũi.
- **Bước 2**: Dùng dụng cụ hút mũi chuyên dụng để hút dịch nhẹ nhàng.
- **Lưu ý**: Không lạm dụng hút mũi quá 3 lần/ngày để tránh tổn thương niêm mạc.
#### **b. Tăng độ ẩm không khí**
- Sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng ngủ của bé, đặc biệt vào ban đêm.
- Đảm bảo độ ẩm duy trì ở mức 40-60% để làm loãng dịch mũi.
#### **c. Cho bé uống nhiều nước**
- Nếu bé còn bú mẹ, tăng cữ bú để bổ sung chất lỏng và kháng thể.
- Với trẻ đã ăn dặm, cho uống nước ấm hoặc súp loãng.
#### **d. Kê cao đầu khi ngủ**
- Đặt một chiếc khăn mỏng dưới đầu nệm để nâng cao đầu bé, giúp dịch mũi không chảy ngược.
#### **e. Sử dụng tinh dầu an toàn**
- Nhỏ 1-2 giọt tinh dầu tràm hoặc khuynh diệp vào nước tắm hoặc máy khuếch tán.
- **Lưu ý**: Không bôi trực tiếp tinh dầu lên da bé.
---
### **3. Khi nào cần đưa trẻ đến bác sĩ?**
- Sốt trên 38.5°C kéo dài hơn 24 giờ.
- Thở khò khè, co rút lồng ngực.
- Dịch mũi chuyển màu vàng/xanh đặc.
- Bé bỏ bú, mệt mỏi li bì.
---
### **4. Phòng ngừa cảm lạnh cho trẻ 1 tuổi**
- **Giữ ấm cơ thể**: Đội mũ, đeo bao tay/chân khi trời lạnh.
- **Vệ sinh đồ chơi và không gian sống**: Khử khuẩn định kỳ.
- **Tiêm phòng đầy đủ**: Đặc biệt là vaccine cúm theo lịch của Bộ Y tế.
---
**Bài viết tham khảo từ:**
1. Hướng dẫn chăm sóc trẻ nhỏ - Bệnh viện Nhi Trung ương Việt Nam (2023).
2. Khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về phòng ngừa cảm lạnh ở trẻ em.
3. Tài liệu đào tạo của Hiệp hội Nhi khoa Việt Nam.