Nhiều cha mẹ lo lắng khi thấy trẻ đi ngoài phân xanh sau khi chuyển sang loại sữa công thức mới. Hiện tượng này thường không nguy hiểm nhưng cần hiểu rõ nguyên nhân để xử lý kịp thời. Dưới đây là những lý do phổ biến và cách khắc phục hiệu quả.
**1. Nguyên nhân khiến trẻ đi phân xanh khi đổi sữa**
- **Thành phần sắt trong sữa:** Một số sữa công thức chứa hàm lượng sắt cao, khiến cơ thể trẻ không hấp thụ hết, dẫn đến phân có màu xanh đậm hoặc đen.
- **Hệ tiêu hóa chưa thích ứng:** Trẻ cần 1-2 tuần để làm quen với công thức sữa mới. Trong giai đoạn này, men tiêu hóa có thể hoạt động chưa ổn định, gây rối loạn màu phân.
- **Thay đổi tỷ lệ đạm/chất béo:** Công thức sữa khác nhau ảnh hưởng đến quá trình phân hủy thức ăn. Ví dụ, sữa thủy phân đạm dễ khiến phân xanh hơn sữa thông thường.
- **Nhiễm khuẩn hoặc dị ứng:** Nếu phân xanh kèm theo chất nhầy, mùi tanh, hoặc trẻ quấy khóc, có thể trẻ đang gặp vấn đề tiêu hóa nghiêm trọng.
**2. Cách xử lý khi trẻ đi ngoài phân xanh**
- **Kiểm tra thành phần sữa:** So sánh lượng sắt, đạm và chất xơ giữa sữa cũ và mới. Nếu nghi ngờ do sắt, tham khảo ý kiến bác sĩ về việc đổi sang loại phù hợp hơn.
- **Chuyển sữa từ từ:** Pha trộn sữa cũ và mới theo tỷ lệ 3:1 trong 3-5 ngày đầu, sau đó tăng dần lượng sữa mới để hệ tiêu hóa trẻ thích nghi.
- **Theo dõi triệu chứng đi kèm:** Nếu trẻ vẫn bú tốt, tăng cân đều và không sốt, phân xanh có thể chỉ là phản ứng tạm thời. Ngược lại, nếu trẻ nôn trớ, phát ban, hoặc đi ngoài liên tục, cần đưa đi khám ngay.
- **Bổ sung men vi sinh:** Probiotic giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa sữa công thức hiệu quả hơn.
**3. Khi nào cần đến bệnh viện?**
- Phân xanh kéo dài hơn 2 tuần dù đã điều chỉnh chế độ ăn.
- Trẻ có dấu hiệu mất nước: môi khô, khóc không nước mắt, tiểu ít.
- Phân lẫn máu hoặc dịch nhầy, kèm theo sốt trên 38°C.
**Kết luận**
Phân xanh ở trẻ sau khi đổi sữa thường là phản ứng sinh lý bình thường. Cha mẹ không nên quá lo lắng nhưng cần theo dõi sát sao để phát hiện bất thường. Khi nghi ngờ trẻ dị ứng sữa hoặc nhiễm khuẩn, hãy liên hệ bác sĩ nhi khoa để được tư vấn cụ thể.
**Tài liệu tham khảo:**
1. Viện Dinh dưỡng Quốc gia Việt Nam - Hướng dẫn sử dụng sữa công thức cho trẻ nhỏ (2023).
2. Tạp chí Nhi khoa TP.HCM - Bài viết "Rối loạn tiêu hóa ở trẻ dùng sữa công thức".