Nhiều bạn nữ lo lắng về việc chiều cao tăng chậm sau giai đoạn dậy thì. Mặc dù tốc độ phát triển ở giai đoạn này thường giảm, nhưng vẫn có những phương pháp khoa học giúp cải thiện chiều cao hiệu quả nếu áp dụng đúng cách. Bài viết này sẽ giải đáp nguyên nhân và gợi ý các giải pháp tối ưu.
### **1. Hiểu về giai đoạn phát triển chiều cao ở nữ giới**
- Độ tuổi dậy thì của nữ thường bắt đầu từ 8–13 tuổi, với tốc độ tăng chiều cao nhanh nhất vào khoảng 11–12 tuổi.
- Sau 15–16 tuổi, sụn tăng trưởng (growth plates) dần đóng lại, khiến chiều cao tăng chậm hoặc ngừng hẳn.
- Tuy nhiên, một số trường hợp vẫn có thể cải thiện 2–5 cm nhờ lối sống khoa học.
### **2. Yếu tố ảnh hưởng đến chiều cao**
- **Di truyền**: Chiếm 60–80% khả năng phát triển chiều cao.
- **Dinh dưỡng**: Thiếu vitamin D, canxi, protein và kẽm làm hạn chế tăng trưởng.
- **Giấc ngủ**: Hormone tăng trưởng (GH) tiết ra mạnh nhất khi ngủ sâu (từ 22h–2h sáng).
- **Vận động**: Tập luyện kéo giãn cơ thể kích thích sụn phát triển.
- **Môi trường**: Ô nhiễm hoặc căng thẳng kéo dài ảnh hưởng tiêu cực.
### **3. Phương pháp tăng chiều cao khoa học**
#### **a. Dinh dưỡng cân bằng**
- **Bổ sung canxi**: Sữa, cá hồi, rau xanh đậm (cải bó xôi, cải xoăn).
- **Vitamin D**: Phơi nắng sáng 15 phút/ngày hoặc dùng viên uống bổ sung.
- **Protein**: Trứng, thịt gà, đậu nành giúp tái tạo tế bào xương.
- **Hạn chế đồ ngọt và thức ăn nhanh**: Chúng làm giảm hấp thụ canxi.
#### **b. Bài tập kéo giãn cơ thể**
- **Yoga**: Tư thế rắn hổ mang, cây cầu hoặc đứng bằng vai.
- **Bơi lội**: Vận động toàn thân, giúp kéo dài cột sống.
- **Nhảy dây**: Kích thích sụn khớp chân phát triển.
- **Treo người trên xà**: Thực hiện 10 phút/ngày để giãn cơ lưng.
#### **c. Điều chỉnh thói quen sinh hoạt**
- Ngủ đủ 7–8 tiếng/ngày, tránh thức khuya sau 22h.
- Tránh mang vác vật nặng gây áp lực lên cột sống.
- Duy trì tư thế đứng/ngồi thẳng lưng để tránh gù lưng.
#### **d. Tham khảo ý kiến bác sĩ**
Nếu chiều cao không cải thiện sau 18 tuổi, hãy kiểm tra mật độ xương và nồng độ hormone. Một số trường hợp có thể dùng thuốc hỗ trợ theo chỉ định chuyên gia.
### **4. Hiểu lầm thường gặp**
- **Uống sữa nhiều giúp cao nhanh**: Sữa chỉ cung cấp canxi, cần kết hợp với vitamin D và tập luyện.
- **Tắm nắng càng lâu càng tốt**: Chỉ nên phơi nắng trước 9h sáng để tránh tia UV gây hại.
- **Dùng thuốc tăng chiều cao “thần tốc”**: Các sản phẩm không rõ nguồn gốc có thể gây hại sức khỏe.
### **Kết luận**
Chiều cao sau dậy thì tuy tăng chậm nhưng không phải không thể cải thiện. Kết hợp dinh dưỡng, vận động và sinh hoạt điều độ là chìa khóa quan trọng. Đừng quên kiên trì và thăm khám sức khỏe định kỳ để theo dõi tiến triển!
**Tài liệu tham khảo**:
1. Viện Dinh dưỡng Quốc gia Việt Nam (2023). _Khuyến nghị về chế độ ăn cho thanh thiếu niên_.
2. WHO (2022). _Physical Activity Guidelines for Adolescents_.
3. Bộ Y tế (2021). _Hướng dẫn bổ sung vitamin D và canxi_.