Chứng thở khò khè thanh quản, hay còn gọi là laryngeal stridor, là tình trạng phát ra tiếng ồn bất thường khi hít vào do tắc nghẽn một phần đường thở ở vùng thanh quản. Âm thanh này thường nghe như tiếng rít cao, khò khè hoặc giống chim kêu, xảy ra chủ yếu ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, nhưng cũng có thể gặp ở người lớn. Đây là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề về hô hấp cần được chẩn đoán sớm.
**Nguyên nhân gây thở khò khè thanh quản**
1. **Dị tật bẩm sinh**: Ở trẻ sơ sinh, nguyên nhân phổ biến nhất là mềm sụn thanh quản (laryngomalacia) khiến đường thở bị hẹp khi hít vào.
2. **Tổn thương dây thần kinh**: Liệt dây thanh âm do chấn thương hoặc phẫu thuật vùng cổ.
3. **Khối u hoặc polyp**: Xuất hiện ở thanh quản hoặc khí quản, gây chèn ép.
4. **Viêm nhiễm**: Viêm thanh quản, viêm nắp thanh quản (epiglottitis) hoặc nhiễm trùng đường hô hấp.
5. **Dị vật**: Trẻ nhỏ vô tình hít phải dị vật làm tắc nghẽn đường thở.
**Triệu chứng đi kèm**
- Tiếng thở rít tăng khi nằm ngửa hoặc khóc.
- Khó nuốt, ho khan.
- Da tím tái trong trường hợp nặng.
- Thở nhanh, co kéo cơ hô hấp.
**Chẩn đoán và điều trị**
- **Nội soi thanh quản**: Giúp quan sát cấu trúc thanh quản và xác định vị trí tắc nghẽn.
- **Chụp X-quang/CT scan**: Đánh giá tổn thương sâu hoặc dị vật.
- **Điều trị tùy nguyên nhân**:
- Mềm sụn thanh quản nhẹ thường tự cải thiện khi trẻ 1–2 tuổi.
- Phẫu thuật chỉnh hình sụn nếu tắc nghẽn nghiêm trọng.
- Dùng thuốc kháng sinh nếu do nhiễm trùng.
- Loại bỏ dị vật khẩn cấp.
**Phòng ngừa biến chứng**
- Theo dõi sát sao trẻ có tiền sử thở khò khè.
- Tránh tiếp xúc với khói thuốc hoặc chất kích thích đường hô hấp.
- Tiêm phòng đầy đủ để ngừa viêm thanh quản do virus.
**Khi nào cần gặp bác sĩ?**
Nếu tiếng thở khò khè kèm khó thở, sốt cao, ho ra máu hoặc da xanh tím, hãy đến cơ sở y tế ngay lập tức.
**Tài liệu tham khảo**:
1. Mayo Clinic - "Stridor: Causes and Treatments" (2023).
2. WebMD - "Laryngeal Stridor in Infants".
3. Bệnh viện Nhi đồng TP.HCM - Hướng dẫn chẩn đoán bệnh hô hấp trẻ em.