Nhiều cha mẹ lo lắng khi thấy phân của trẻ sơ sinh xuất hiện các hạt nhỏ màu trắng hoặc vàng nhạt, thường được gọi là "hạt sữa". Đây thường là dấu hiệu của việc hệ tiêu hóa non nớt của trẻ chưa tiêu hóa hoàn toàn chất đạm hoặc chất béo trong sữa. Tình trạng này phổ biến ở trẻ dưới 6 tháng tuổi và có thể liên quan đến chế độ ăn của mẹ hoặc loại sữa công thức trẻ đang dùng.
**Nguyên nhân khiến phân trẻ có hạt sữa**
1. **Hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện**: Men tiêu hóa ở trẻ sơ sinh chưa đủ để phân giải hoàn toàn lactose và casein trong sữa.
2. **Bú quá no hoặc bú nhanh**: Trẻ nuốt nhiều không khí hoặc sữa chưa kịp tiêu hóa.
3. **Sữa công thức không phù hợp**: Thành phần đạm trong một số loại sữa khó hấp thụ.
4. **Chế độ ăn của mẹ**: Mẹ ăn nhiều đồ cay, dầu mỡ hoặc sữa bò có thể ảnh hưởng đến chất lượng sữa.
**Khi nào cần lo lắng?**
Phân có hạt sữa thường **không nguy hiểm** nếu:
- Trẻ vẫn tăng cân đều
- Không quấy khóc bất thường
- Số lần đi ngoài ổn định (1-3 lần/ngày)
**Cách xử lý khi trẻ đi ngoài ra hạt sữa**
- **Cho bú đúng tư thế**: Giữ đầu trẻ cao hơn bụng để tránh nuốt khí.
- **Chia nhỏ cữ bú**: Mỗi cữ cách nhau 2-3 giờ, mỗi lần bú không quá 20 phút.
- **Đổi sữa công thức**: Tham khảo ý kiến bác sĩ để chọn loại sữa thủy phân đạm hoặc ít lactose.
- **Điều chỉnh chế độ ăn của mẹ**: Giảm thực phẩm chiên rán, caffeine và sữa bò.
**Dấu hiệu cần đưa trẻ đến bệnh viện**
- Phân có máu hoặc chất nhầy
- Trẻ sốt trên 38°C
- Nôn trớ liên tục
- Giảm cân hoặc không tăng cân
**Kết luận**
Hiện tượng trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt sữa phần lớn không đáng lo ngại. Cha mẹ cần theo dõi các biểu hiện kèm theo và duy trì chế độ chăm sóc phù hợp. Nếu tình trạng kéo dài hơn 1 tuần hoặc đi kèm triệu chứng bất thường, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám.
**Tài liệu tham khảo**:
1. Hướng dẫn chăm sóc trẻ sơ sinh - Bệnh viện Nhi Trung ương Hà Nội (2023)
2. Bài viết "Rối loạn tiêu hóa ở trẻ nhũ nhi" - Tạp chí Nhi khoa Việt Nam
3. Khuyến cáo của WHO về dinh dưỡng cho trẻ dưới 6 tháng tuổi