### **Nguyên nhân gây ngộ độc thủy ngân**
Trẻ em có thể nhiễm thủy ngân qua:
- **Tiếp xúc trực tiếp**: Nuốt phải nhiệt kế vỡ, đồ chơi chứa thủy ngân.
- **Thực phẩm**: Ăn cá lớn (cá ngừ, cá kiếm) tích tụ thủy ngân cao.
- **Môi trường**: Sống gần khu công nghiệp hoặc nơi đốt rác thải chứa thủy ngân.
### **Triệu chứng nhận biết**
Các dấu hiệu thường xuất hiện sau vài giờ đến vài ngày:
- **Triệu chứng tiêu hóa**: Đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy.
- **Thần kinh**: Run tay chân, khó nói, suy giảm trí nhớ.
- **Da và mắt**: Phát ban, sưng mí mắt.
- **Nghiêm trọng**: Co giật, suy hô hấp (nếu nhiễm độc nặng).
### **Chẩn đoán ngộ độc thủy ngân**
Bác sĩ sẽ dựa trên:
1. **Xét nghiệm máu/nước tiểu**: Đo nồng độ thủy ngân.
2. **Khám lâm sàng**: Đánh giá triệu chứng và tiền sử tiếp xúc.
3. **Chụp X-quang**: Phát hiện dị vật (nếu nuốt phải).
### **Phác đồ điều trị ngộ độc thủy ngân**
#### 1. **Sơ cứu ban đầu**
- **Ngừng tiếp xúc**: Đưa trẻ khỏi khu vực nhiễm độc.
- **Rửa sạch**: Nếu dính thủy ngân trên da, rửa bằng nước ấm và xà phòng.
- **Không gây nôn**: Tránh tự ý cho trẻ uống thuốc nôn.
#### 2. **Điều trị y tế**
- **Thuốc giải độc**:
- **Dimercaptosuccinic acid (DMSA)**: Liều dùng theo cân nặng, giúp đào thải thủy ngân qua nước tiểu.
- **Dimercaptopropane sulfonate (DMPS)**: Dùng trong trường hợp nặng, tiêm tĩnh mạch.
- **Lọc máu**: Áp dụng khi suy thận cấp hoặc nồng độ thủy ngân cực cao.
- **Hỗ trợ hô hấp**: Thở máu nếu trẻ bị suy hô hấp.
#### 3. **Chăm sóc sau điều trị**
- **Theo dõi sát**: Tái khám định kỳ để kiểm tra chức năng thận và thần kinh.
- **Dinh dưỡng**: Tăng cường thực phẩm giàu selen (hạt hướng dương, trứng) giúp giảm độc tính.
- **Tránh tái nhiễm**: Loại bỏ nguồn thủy ngân trong môi trường sống.
### **Cách phòng ngừa ngộ độc thủy ngân**
- **Hạn chế ăn cá lớn**: Cho trẻ dùng cá nhỏ (cá hồi, cá mòi) không quá 2 lần/tuần.
- **Thay thế nhiệt kế thủy ngân**: Sử dụng nhiệt kế điện tử.
- **Bảo hộ khi tiếp xúc hóa chất**: Đeo khẩu trang và găng tay nếu sống gần khu công nghiệp.
### **Kết luận**
Ngộ độc thủy ngân ở trẻ em cần được can thiệp sớm để giảm biến chứng. Cha mẹ nên chủ động phòng ngừa và đưa trẻ đến bệnh viện ngay khi phát hiện dấu hiệu nghi ngờ.
**Tài liệu tham khảo**:
1. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) - Hướng dẫn xử trí ngộ độc kim loại nặng (2022).
2. Viện Nhi khoa Hoa Kỳ - Khuyến cáo về an toàn thực phẩm cho trẻ em.
3. Mayo Clinic - Điều trị ngộ độc thủy ngân (2023).
4. Sách "Chẩn đoán & Điều trị Nhi khoa" - PGS. Trần Văn Hải.