Ho có đờm kéo dài ở trẻ em là tình trạng khiến nhiều phụ huynh lo lắng. Dù không phải lúc nào cũng nguy hiểm, nhưng nếu trẻ ho hơn 2 tuần kèm theo đờm đặc, cha mẹ cần tìm hiểu nguyên nhân để có biện pháp xử lý kịp thời.
### **1. Nguyên nhân phổ biến khiến trẻ ho dai dẳng có đờm**
- **Nhiễm trùng đường hô hấp**: Cảm lạnh, viêm phế quản hoặc viêm tiểu phế quản thường gây ho kèm đờm. Virus và vi khuẩn kích thích niêm mạc đường thở, tăng tiết dịch nhầy.
- **Dị ứng**: Phấn hoa, bụi, lông thú cưng... gây viêm mũi dị ứng, dẫn đến chảy nước mũi sau và ho có đờm.
- **Hen suyễn**: Trẻ hen suyễn thường ho về đêm, khò khè và khạc đờm trắng, đặc.
- **Trào ngược dạ dày thực quản (GERD)**: Axit dạ dày trào ngược kích thích cổ họng, gây ho mãn tính và đờm.
- **Viêm phổi**: Đờm vàng/xanh, sốt cao, thở nhanh là dấu hiệu cần đưa trẻ đi khám ngay.
- **Ho gà**: Ho từng cơn dữ dội, thở rít sau cơn ho, có thể kèm nôn.
### **2. Khi nào cần đưa trẻ đến bệnh viện?**
- Ho kéo dài trên 3 tuần không giảm
- Đờm màu vàng/xanh, lẫn máu
- Khó thở, thở co kéo lồng ngực
- Sốt cao trên 39°C
- Trẻ mệt mỏi, bỏ ăn
### **3. Biện pháp chăm sóc tại nhà**
- **Giữ ẩm không khí**: Máy tạo độ ẩm giúp làm loãng đờm, giảm kích ứng họng.
- **Vỗ rung long đờm**: Vỗ nhẹ lưng khi trẻ nằm nghiêng để tống đờm ra ngoài.
- **Cho trẻ uống đủ nước**: Nước ấm pha mật ong (trên 1 tuổi) giúp làm dịu cổ họng.
- **Tránh chất kích thích**: Khói thuốc, nước hoa, bụi bẩn có thể làm nặng thêm cơn ho.
### **4. Phòng ngừa tái phát**
- Tiêm phòng đầy đủ (vaccine ho gà, cúm, phế cầu)
- Vệ sinh mũi họng bằng nước muối sinh lý
- Bổ sung vitamin C, kẽm qua chế độ ăn
- Điều trị triệt để các bệnh dị ứng, hen suyễn
**Lưu ý**: Không tự ý dùng kháng sinh cho trẻ khi chưa có chỉ định của bác sĩ. Tùy nguyên nhân, bác sĩ có thể kê thuốc long đờm, kháng histamine hoặc corticoid dạng hít.
---
**Tài liệu tham khảo**:
1. Bộ Y tế Việt Nam - Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh hô hấp trẻ em (2022)
2. Mayo Clinic - "Chronic cough in children: Causes and treatments"
3. Tạp chí Nhi khoa Việt Nam - Số 4/2023