Nguyên nhân gây chứng khó tiêu ở trẻ sơ sinh - Hiểu rõ để phòng ngừa hiệu quả

**Chứng khó tiêu ở trẻ sơ sinh** là tình trạng phổ biến khiến nhiều cha mẹ lo lắng. Hiểu rõ nguyên nhân gốc rễ sẽ giúp phòng ngừa và điều trị hiệu quả, đảm bảo sức khỏe cho bé. Dưới đây là những nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng này:

### 1. **Hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện**
Trẻ sơ sinh có hệ tiêu hóa non nớt, các enzyme tiêu hóa (như lactase) chưa sản xuất đủ để phân giải lactose trong sữa. Điều này dễ gây đầy bụng, nôn trớ hoặc tiêu chảy. Trẻ sinh non càng dễ gặp vấn đề này do hệ tiêu hóa kém phát triển hơn.

### 2. **Chế độ ăn của mẹ (với trẻ bú sữa mẹ)**
Thực phẩm mẹ ăn vào ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sữa. Một số thực phẩm như đồ cay nóng, cà phê, sữa bò, hoặc thức ăn dễ gây dị ứng (đậu phộng, hải sản) có thể khiến trẻ bị khó tiêu, đau bụng.

### 3. **Cách cho ăn không đúng kỹ thuật**
- **Bú quá no hoặc quá nhanh**: Khiến dạ dày trẻ quá tải, dẫn đến ọc sữa.
- **Bình sữa không đúng tiêu chuẩn**: Núm vú quá to hoặc dòng chảy sữa nhanh làm trẻ nuốt nhiều không khí, gây đầy hơi.

### 4. **Không dung nạp lactose hoặc dị ứng đạm sữa bò**
- **Không dung nạp lactose**: Xảy ra khi cơ thể trẻ thiếu enzyme lactase.
- **Dị ứng đạm sữa bò**: Thường gặp ở trẻ dùng sữa công thức, gây nôn trớ, tiêu chảy, phát ban.

### 5. **Nhiễm khuẩn đường ruột**
Vi khuẩn (E. coli, Salmonella) hoặc virus (Rotavirus) xâm nhập qua dụng cụ ăn uống không vệ sinh, gây tiêu chảy, mất nước và khó tiêu.

### 6. **Căng thẳng hoặc thay đổi môi trường**
Tiếng ồn lớn, di chuyển xa, hoặc thay đổi nhiệt độ đột ngột có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa non nớt của trẻ.

### 7. **Tác dụng phụ của thuốc**
Kháng sinh có thể tiêu diệt cả lợi khuẩn đường ruột, gây loạn khuẩn và rối loạn tiêu hóa.

**Cách phòng ngừa và xử lý**
- Với trẻ bú mẹ: Mẹ cần ăn uống lành mạnh, tránh thực phẩm gây kích ứng.
- Chọn sữa công thức phù hợp (nếu trẻ dị ứng đạm sữa bò).
- Cho trẻ bú đúng tư thế, vỗ ợ hơi sau ăn.
- Giữ vệ sinh dụng cụ ăn uống và môi trường xung quanh.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ nếu triệu chứng kéo dài hoặc nghiêm trọng.

**Kết luận**
Chứng khó tiêu ở trẻ sơ sinh thường không nguy hiểm nhưng cần được theo dõi sát sao. Cha mẹ nên chủ động phòng ngừa bằng cách điều chỉnh chế độ ăn và sinh hoạt khoa học. Đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay nếu có triệu chứng sốt, tiêu chảy liên tục hoặc sụt cân.

**Tài liệu tham khảo**:
1. Hướng dẫn chăm sóc trẻ sơ sinh - Bộ Y tế Việt Nam (2023).
2. "Rối loạn tiêu hóa ở trẻ nhỏ" - Tạp chí Nhi khoa Châu Á.
3. Khuyến cáo của WHO về dinh dưỡng cho trẻ sơ sinh.