**1. Nguyên nhân gây phản ứng**
- **Dị ứng đạm sữa bò**: Dù sữa axit amin đã thủy phân hoàn toàn, một số trẻ vẫn có thể phản ứng với thành phần vi lượng.
- **Không dung nạp phụ gia**: Chất làm đặc, hương liệu hoặc vitamin tổng hợp trong sữa.
- **Rối loạn tiêu hóa tạm thời**: Hệ tiêu hóa chưa thích ứng với công thức mới.
**2. Dấu hiệu nhận biết**
- **Tiêu chảy**: Phân lỏng >3 lần/ngày, có thể kèm máu hoặc chất nhầy
- **Ngứa da đầu**: Nổi mẩn đỏ, trẻ thường xuyên gãi hoặc dụi mặt
- Triệu chứng kèm theo: Nôn trớ, quấy khóc, phát ban toàn thân
**3. Các bước xử lý khẩn cấp**
❶ **Ngừng sử dụng sữa ngay**: Theo dõi 24-48 giờ để xác định mối liên hệ
❷ **Bù nước điện giải**: Dùng Oresol pha đúng tỷ lệ nếu trẻ tiêu chảy
❸ **Vệ sinh da đầu**: Lau nhẹ bằng nước ấm, tránh chất tẩy rửa mạnh
❹ **Tham vấn bác sĩ**: Đặc biệt khi có sốt, mất nước hoặc phát ban lan rộng
**4. Lựa chọn sữa thay thế an toàn**
- **Sữa thủy phân hoàn toàn** (Ví dụ: Neocate, EleCare)
- **Sữa đậu nành công thức**: Chỉ dùng cho trẻ >6 tháng, không dị ứng đậu
- **Sữa dê công thức**: Chứa đạm A2 ít gây dị ứng hơn
**5. Giải pháp phòng ngừa**
- Test dị ứng trước khi dùng sữa mới
- Chuyển đổi từ từ với liều lượng tăng dần
- Ưu tiên sữa không chứa lactose và gluten
- Ghi nhật ký phản ứng của trẻ theo từng loại sữa
**Lưu ý đặc biệt**:
- Không tự ý dùng kháng sinh hoặc thuốc chống dị ứng
- Tránh thay đổi nhiều loại sữa trong thời gian ngắn
- Theo dõi cân nặng và phát triển thần kinh định kỳ
**Tài liệu tham khảo**:
1. Hướng dẫn dinh dưỡng trẻ dị ứng - Bộ Y tế Việt Nam (2022)
2. Nghiên cứu về phản ứng phụ của sữa axit amin - Tạp chí Nhi khoa Quốc tế
3. Khuyến cáo ESPGHAN về dinh dưỡng đặc biệt cho trẻ sơ sinh