Xét nghiệm chì toàn phần (hay xét nghiệm đo nồng độ chì trong máu) là phương pháp phân tích mẫu máu để xác định hàm lượng chì tồn tại trong cơ thể. Chì là kim loại nặng độc hại, tích tụ lâu dài gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ thần kinh, thận và phát triển ở trẻ em. Xét nghiệm này đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán và phòng ngừa nhiễm độc chì.
**Tại sao cần đo nồng độ chì trong máu?**
1. **Phát hiện sớm nhiễm độc**: Chì không có chức năng sinh học, dù tiếp xúc ít cũng gây hại. Xét nghiệm giúp phát hiện trước khi xuất hiện triệu chứng.
2. **Đối tượng nguy cơ cao**: Trẻ em sống gần khu công nghiệp, người làm nghề tái chế pin, sơn, hoặc dùng nước nhiễm chì.
3. **Theo dõi điều trị**: Đánh giá hiệu quả liệu pháp loại bỏ chì khỏi cơ thể.
**Quy trình thực hiện**
- **Bước 1**: Lấy mẫu máu tĩnh mạch, thường từ cánh tay.
- **Bước 2**: Mẫu được bảo quản trong ống chống đông EDTA.
- **Bước 3**: Phân tích bằng kỹ thuật quang phổ hấp thụ nguyên tử (AAS) hoặc ICP-MS để đo chính xác nồng độ chì.
- Kết quả tính bằng microgam trên decilit (μg/dL).
**Giá trị tham chiếu**
- **Người lớn**: Dưới 5 μg/dL (theo WHO).
- **Trẻ em**: Dưới 3.5 μg/dL. Nồng độ trên 5 μg/dL cần can thiệp y tế.
**Hậu quả của nhiễm độc chì**
- **Trẻ em**: Chậm phát triển trí tuệ, giảm IQ, rối loạn hành vi.
- **Người lớn**: Tăng huyết áp, suy thận, vô sinh.
**Cách phòng ngừa**
- Kiểm tra nguồn nước, sơn tường cũ (chứa chì).
- Đeo đồ bảo hộ khi làm việc trong môi trường có chì.
- Tầm soát định kỳ cho trẻ em và đối tượng tiếp xúc chì.
**Lưu ý khi xét nghiệm**
- Tránh dùng thực phẩm giàu canxi trước xét nghiệm 8 giờ (gây nhiễu kết quả).
- Thông báo tiền sử tiếp xúc chì với bác sĩ.
**Tài liệu tham khảo**:
1. Hướng dẫn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về quản lý nhiễm độc chì (2021).
2. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) - Tiêu chuẩn xét nghiệm chì.