### **1. Nguyên nhân gây phù do suy dinh dưỡng**
Suy dinh dưỡng protein-năng lượng (Protein-Energy Malnutrition - PEM) là nguyên nhân chính. Khi cơ thể không nhận đủ protein, albumin trong máu giảm, làm giảm áp lực keo, gây rò rỉ dịch vào mô mềm. Các yếu tố khác bao gồm:
- Chế độ ăn nghèo nàn, thiếu đạm và vi chất.
- Bệnh mãn tính (tiêu chảy, nhiễm ký sinh trùng).
- Điều kiện kinh tế xã hội thấp.
### **2. Triệu chứng nhận biết**
- **Phù mềm** ở chân, tay, mặt, bụng.
- Da khô, tóc giòn, móng yếu.
- Mệt mỏi, sụt cân, suy giảm miễn dịch.
### **3. Cách điều trị phù do suy dinh dưỡng**
#### **a. Bổ sung dinh dưỡng từ từ**
Tránh cho ăn quá nhiều đột ngột: Bắt đầu với thực phẩm dễ tiêu như cháo, súp giàu đạm (thịt gà, cá, đậu). Tăng dần lượng calo và protein theo khuyến nghị của WHO:
- Trẻ em: 1.5–2g protein/kg/ngày.
- Người lớn: 0.8–1g protein/kg/ngày.
#### **b. Sử dụng thực phẩm giàu đạm và vi chất**
- **Đạm động vật**: Trứng, cá, thịt nạc, sữa.
- **Đạm thực vật**: Đậu nành, đậu lăng, hạt chia.
- **Vitamin và khoáng chất**: Rau xanh, trái cây (cam, chuối), ngũ cốc nguyên hạt.
#### **c. Điều trị y tế khi cần**
- **Truyền albumin** nồng độ thấp trong máu.
- **Bổ sung kẽm, sắt, vitamin A** theo chỉ định.
- **Thuốc lợi tiểu nhẹ** (chỉ dùng khi có hướng dẫn của bác sĩ).
#### **d. Theo dõi tiến triển**
- Cân nặng, vòng cánh tay, xét nghiệm máu định kỳ.
- Điều chỉnh chế độ ăn dựa trên phản hồi cơ thể.
### **4. Phòng ngừa tái phát**
- Đa dạng hóa bữa ăn, ưu tiên thực phẩm giàu dinh dưỡng.
- Tẩy giun định kỳ 6 tháng/lần.
- Giáo dục về dinh dưỡng cho cộng đồng.
### **Kết luận**
Phù do suy dinh dưỡng cần được điều trị kịp thời để tránh tổn thương cơ quan nội tạng. Kết hợp chế độ ăn khoa học, bổ sung vi chất và theo dõi y tế là chìa khóa phục hồi.
**Tài liệu tham khảo**:
1. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) - Hướng dẫn điều trị suy dinh dưỡng (2022).
2. Viện Dinh dưỡng Quốc gia Việt Nam - Khuyến nghị về chế độ ăn.
3. Tạp chí Lancet - Nghiên cứu về PEM và biến chứng (2021).