Co giật là hiện tượng bất thường về vận động hoặc ý thức do xung điện đột ngột trong não. Ở trẻ em, co giật có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, gây lo lắng cho cha mẹ. Bài viết này phân tích chi tiết về triệu chứng, nguyên nhân và cách xử lý khi trẻ bị co giật.
**1. Dấu hiệu nhận biết co giật ở trẻ**
- Co cứng hoặc giật cơ toàn thân.
- Mất ý thức tạm thời, mắt trợn ngược.
- Thở gấp, da tái xanh.
- Tiểu tiện hoặc đại tiện không tự chủ.
- Sau cơn co giật, trẻ thường mệt mỏi, ngủ lịm.
**2. Nguyên nhân phổ biến gây co giật ở trẻ**
**(a) Sốt cao (co giật do sốt)**
- Chiếm 2-5% trẻ từ 6 tháng đến 5 tuổi.
- Xảy ra khi nhiệt độ cơ thể trên 38.5°C.
- Thường tự hết sau 1-2 phút.
**(b) Động kinh**
- Do rối loạn điện não mãn tính.
- Cơn co giật lặp lại ≥2 lần không do sốt.
**(c) Rối loạn chuyển hóa**
- Hạ đường huyết (glucose < 50 mg/dL).
- Mất cân bằng điện giải (hạ canxi, natri).
**(d) Nhiễm trùng thần kinh**
- Viêm màng não, viêm não.
- Kèm theo sốt cao, cứng cổ.
**(e) Chấn thương sọ não**
- Sau tai nạn, ngã đập đầu.
**(f) Nguyên nhân di truyền**
- Bệnh não động kinh (ví dụ: hội chứng Dravet).
**3. Cách xử lý khẩn cấp khi trẻ co giật**
- Đặt trẻ nằm nghiêng tránh sặc dịch.
- Không đưa vật cứng vào miệng trẻ.
- Theo dõi thời gian co giật.
- Lau mát hạ sốt nếu do sốt cao.
- Đưa đến bệnh viện ngay nếu cơn giật >5 phút.
**4. Phòng ngừa co giật ở trẻ**
- Kiểm soát sốt bằng paracetamol khi nhiệt độ >38°C.
- Bổ sung đủ nước và điện giải.
- Tránh để trẻ tiếp xúc với chất độc hại.
- Tiêm chủng đầy đủ phòng bệnh nhiễm trùng.
**5. Chẩn đoán y khoa**
- Điện não đồ (EEG) để phát hiện sóng bất thường.
- Xét nghiệm máu, chụp MRI não khi cần.
**Kết luận**
Co giật ở trẻ em cần được đánh giá nguyên nhân chính xác để có hướng điều trị kịp thời. Cha mẹ nên học cách sơ cứu cơ bản và đưa trẻ đến cơ sở y tế khi có dấu hiệu nghiêm trọng.
**Tài liệu tham khảo:**
1. Hội Nhi khoa Việt Nam (2022) - Hướng dẫn xử trí co giật ở trẻ em.
2. Tổ chức Y tế Thế Giới (WHO) - Báo cáo về rối loạn thần kinh trẻ em.
3. Viện Sức khỏe Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) - Nghiên cứu động kinh nhi khoa.