Tích thực (ứ đọng thức ăn) là tình trạng phổ biến ở trẻ nhỏ do hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện. Hiểu rõ dấu hiệu và cách can thiệp kịp thời giúp cha mẹ chăm sóc con hiệu quả, tránh biến chứng.
### **1. Tích thực là gì?**
Tích thực xảy ra khi thức ăn không được tiêu hóa hoàn toàn, tồn đọng trong dạ dày hoặc ruột. Trẻ từ 1–5 tuổi dễ mắc do thói quen ăn uống không khoa học hoặc hệ men tiêu hóa yếu.
### **2. Dấu hiệu nhận biết**
- **Biếng ăn, bỏ bữa**: Trẻ từ chối ăn dù đến giờ, do cảm giác đầy bụng.
- **Đau bụng, chướng bụng**: Bụng căng cứng, sờ thấy óc ách.
- **Ợ hơi, hôi miệng**: Hơi thở có mùi chua do thức ăn lên men.
- **Táo bón hoặc tiêu chảy**: Phân lỏng, sống phân hoặc khô cứng.
- **Quấy khóc, ngủ không sâu**: Trẻ khó chịu về đêm, vặn mình.
### **3. Cách xử lý khi trẻ tích thực**
**a. Điều chỉnh chế độ ăn**
- Chia nhỏ bữa, ưu tiên thức ăn mềm như cháo, súp.
- Tránh đồ dầu mỡ, đồ ngọt, sữa nguyên kem.
- Bổ sung rau xanh (rau mồng tơi, bí đỏ) và trái cây giàu chất xơ.
**b. Massage bụng**
Xoa bụng trẻ theo chiều kim đồng hồ 5–10 phút/ngày để kích thích nhu động ruột.
**c. Sử dụng men tiêu hóa**
Tham khảo bác sĩ để dùng men vi sinh hoặc thuốc hỗ trợ tiêu hóa phù hợp.
**d. Theo dõi sát sao**
Nếu trẻ sốt cao, nôn liên tục hoặc không đi ngoài sau 3 ngày, cần đưa đến bệnh viện ngay.
### **4. Phòng ngừa tích thực**
- Xây dựng thực đơn cân bằng, tránh ép trẻ ăn quá no.
- Cho trẻ vận động nhẹ sau ăn 30 phút.
- Uống đủ nước và ngủ đủ giấc.
**Kết luận**
Nhận biết sớm triệu chứng tích thực giúp cha mẹ xử lý nhanh, đảm bảo sức khỏe cho trẻ. Kết hợp dinh dưỡng hợp lý và thói quen sinh hoạt khoa học là chìa khóa phòng tránh hiệu quả.
**Tài liệu tham khảo**:
- Bộ Y tế Việt Nam – Hướng dẫn chăm sóc trẻ nhỏ (2023).
- Tạp chí Nhi khoa – Số 12/2022.