### 1. Sử dụng thuốc bôi gây tê tại chỗ
Các loại gel bôi chứa **lidocaine hoặc benzocaine** được Bộ Y tế Việt Nam khuyến cáo sử dụng. Thoa nhẹ lên vết loét 2-3 lần/ngày trước bữa ăn 15 phút giúp giảm đau tức thì. Chú ý:
- Chọn sản phẩm dành riêng cho trẻ em
- Tránh dùng quá 4 lần/ngày
- **Không dùng aspirin** vì gây hội chứng Reye
### 2. Duy trì vệ sinh khoang miệng
Súc miệng bằng nước muối sinh lý 0.9% ấm giúp:
- Giảm sưng viêm
- Ngăn ngừa nhiễm trùng thứ phát
- Làm dịu niêm mạc
Kết hợp chải răng nhẹ nhàng bằng bàn chải mềm 2 lần/ngày.
### 3. Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng
Thực đơn lý tưởng cho trẻ bao gồm:
- Đồ uống: Sữa lạnh, nước ép không acid (dưa hấu, lê), trà hoa cúc
- Thức ăn: Cháo nguội, súp khoai tây, yaourt
- **Tránh**: Đồ cay, mặn, nước cam/chanh, thức ăn cứng
### 4. Áp dụng biện pháp dân gian an toàn
- **Mật ong hấp tỏi**: Dùng 1/2 thìa cafe mật ong nguyên chất + 2 tép tỏi giã nhuyễn hấp cách thủy 20 phút. Thoa nhẹ lên vết loét 3 lần/ngày (chỉ dùng cho trẻ trên 1 tuổi)
- **Nha đam tươi**: Lớp gel trong suốt từ lá nha đam có tác dụng kháng khuẩn và làm mát
### 5. Lưu ý quan trọng khi chăm sóc
- Theo dõi nhiệt độ cơ thể 3 lần/ngày
- Bổ sung đủ 1-1.5 lít nước/ngày
- Đưa trẻ đến bệnh viện ngay khi có dấu hiệu: Sốt cao >39°C khó hạ, co giật, run tay chân
Phòng ngừa tái phát:
- Vệ sinh đồ chơi bằng dung dịch Cloramin B 0.5%
- Rửa tay bằng xà phòng diệt khuẩn sau khi tiếp xúc với dịch tiết
- Tiêm phòng vắc xin EV71 theo lịch trình
**Tài liệu tham khảo:**
1. Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh tay chân miệng - Bộ Y tế Việt Nam (2022)
2. Clinical Management Guidelines for Hand, Foot and Mouth Disease - WHO Western Pacific Region
3. Pediatric Oral Care Protocol - Vietnam National Children's Hospital