### 1. Nguyên nhân gây trễ kinh 13 ngày
#### **Căng thẳng kéo dài**
Áp lực công việc, stress tâm lý ảnh hưởng đến hormone, gây rối loạn chu kỳ. Giải pháp: Thiền, yoga, ngủ đủ giấc.
#### **Mất cân bằng nội tiết tố**
Suy giảm estrogen hoặc progesterone làm chậm rụng trứng. Dấu hiệu kèm theo: Mụn, rụng tóc, tăng cân bất thường.
#### **Mang thai**
Nếu quan hệ không an toàn, hãy thử que thử thai. Trễ kinh 13 ngày kèm buồn nôn, mệt mỏi có thể là dấu hiệu thai kỳ.
#### **Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS)**
Rối loạn nội tiết khiến trứng không rụng đều. Chẩn đoán qua siêu âm và xét nghiệm máu.
#### **Thay đổi cân nặng đột ngột**
Giảm/tăng cân quá nhanh làm gián đoạn hormone sinh dục. Duy trì BMI 18.5–24.9 để chu kỳ ổn định.
### 2. Khi nào cần gặp bác sĩ?
- Trễ kinh ≥ 3 tháng liên tục.
- Đau bụng dữ dội, chảy máu bất thường.
- Kết quả que thử thai dương tính.
### 3. Biện pháp phòng ngừa
- Ăn uống cân bằng: Bổ sung rau xanh, vitamin B6, magie.
- Tập thể dục vừa phải: 150 phút/tuần.
- Tránh lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp.
**Lưu ý:** Trễ kinh 13 ngày đôi khi chỉ do chu kỳ thay đổi tự nhiên. Tuy nhiên, nếu kèm triệu chứng bất thường, hãy thăm khám sớm để loại trừ bệnh lý nguy hiểm.
---
**Tài liệu tham khảo:**
1. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) - Hướng dẫn về sức khỏe sinh sản (2022).
2. Hiệp hội Phụ sản Việt Nam - Báo cáo rối loạn kinh nguyệt (2023).
3. Healthline - "Causes of Missed Periods" (Cập nhật tháng 12/2023).