Giai đoạn 3 tháng cuối thai kỳ (từ tuần 28 trở đi) đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự phát triển toàn diện của thai nhi và sức khỏe của mẹ bầu. Siêu âm (B超) là phương pháp chẩn đoán hình ảnh không xâm lấn, giúp theo dõi sát sao các chỉ số phát triển của bé. Vậy nên thực hiện siêu âm với tần suất bao lâu trong giai đoạn này để đảm bảo an toàn và hiệu quả?
### **Tầm quan trọng của siêu âm 3 tháng cuối**
- **Kiểm tra vị trí thai nhi**: Xác định ngôi thai (ngôi đầu, ngôi mông) giúp dự đoán phương pháp sinh phù hợp.
- **Đánh giá lượng nước ối**: Phát hiện tình trạng thiếu ối hoặc dư ối, ảnh hưởng đến sức khỏe thai nhi.
- **Theo dõi cân nặng và kích thước**: Đảm bảo bé phát triển đúng chuẩn, phòng ngừa thai chậm tăng trưởng (IUGR).
- **Phát hiện dị tật muộn**: Một số bất thường như tim bẩm sinh có thể được chẩn đoán ở giai đoạn này.
### **Tần suất siêu âm được khuyến nghị**
Theo Hiệp hội Sản Phụ khoa Việt Nam, lịch siêu âm trong 3 tháng cuối thường được thực hiện như sau:
1. **Tuần 28-32**: 1 lần siêu âm
- Kiểm tra ngôi thai, vị trí nhau thai.
- Đo các chỉ số Doppler nếu cần thiết (với thai phụ có tiền sử cao huyết áp hoặc tiểu đường).
2. **Tuần 34-36**: 1 lần siêu âm
- Đánh giá lại ngôi thai và lượng nước ối.
- Ước lượng cân nặng thai nhi để chuẩn bị cho quá trình sinh nở.
3. **Tuần 37-40**: 1-2 lần siêu âm
- Theo dõi sự ổn định của tim thai và cử động thai.
- Xác định thời điểm sinh dựa trên tình trạng cổ tử cung.
⚠️ **Lưu ý**: Tần suất có thể tăng nếu thai phụ gặp các vấn đề như:
- Thai nhi ít đạp hoặc không cử động.
- Mẹ bị tiền sản giật, tiểu đường thai kỳ.
- Nghi ngờ nhau tiền đạo hoặc dây rốn quấn cổ.
### **Những điều cần lưu ý khi siêu âm**
1. **Không lạm dụng siêu âm**: Mặc dù chưa có bằng chứng về tác hại của sóng siêu âm, việc thực hiện quá nhiều có thể gây lo lắng không cần thiết.
2. **Kết hợp với các xét nghiệm khác**: Xét nghiệm Non-stress test (NST) hoặc CTG để đánh giá tim thai toàn diện.
3. **Chọn cơ sở uy tín**: Đảm bảo máy móc hiện đại và bác sĩ có chuyên môn để tránh sai sót kết quả.
### **Kết luận**
Trong 3 tháng cuối thai kỳ, mẹ bầu nên siêu âm khoảng **3-4 lần** nếu thai kỳ diễn ra bình thường. Tuy nhiên, lịch trình cụ thể cần tuân theo chỉ định của bác sĩ dựa trên tình trạng sức khỏe của mẹ và bé. Đừng quên kết hợp chế độ dinh dưỡng hợp lý và nghỉ ngơi đầy đủ để chuẩn bị cho hành trình vượt cạn thuận lợi.
**Tài liệu tham khảo**:
1. Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị sản phụ khoa - Bộ Y tế Việt Nam (2022).
2. Khuyến cáo theo dõi thai kỳ của WHO (2023).
3. Tạp chí Sản Phụ khoa Quốc tế (FIGO) - Số 45/2023.