Vắc xin 9-valent HPV (còn gọi là Gardasil 9) là loại vắc xin giúp phòng ngừa nhiễm 9 chủng vi-rút u nhú ở người (HPV), bao gồm **7 chủng gây ung thư** (16, 18, 31, 33, 45, 52, 58) và **2 chủng gây mụn cóc sinh dục** (6, 11). Đây là vắc xin hiệu quả nhất hiện nay để giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến HPV như ung thư cổ tử cung, âm đạo, hậu môn, vòm họng và mụn cóc.
**HPV nguy hiểm như thế nào?**
HPV là vi-rút lây truyền qua đường tình dục phổ biến, với hơn 100 chủng khác nhau. Trong đó, khoảng **14 chủng có nguy cơ cao** gây ung thư. Tại Việt Nam, ung thư cổ tử cung là một trong 5 loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ, và **99% trường hợp** liên quan đến nhiễm HPV.
**Vắc xin 9-valent HPV hoạt động ra sao?**
Vắc xin kích thích hệ miễn dịch tạo kháng thể chống lại 9 chủng HPV. Khi được tiêm trước khi phơi nhiễm với vi-rút, nó có hiệu quả **ngăn ngừa lên đến 90%** các trường hợp ung thư liên quan đến HPV.
**Ai nên tiêm vắc xin này?**
- **Trẻ em và thanh thiếu niên**: Khuyến cáo cho cả nam và nữ từ **9–26 tuổi**, tiêm sớm nhất có thể trước khi quan hệ tình dục.
- **Người trưởng thành**: Một số quốc gia cho phép tiêm đến **45 tuổi**, nhưng hiệu quả cao nhất khi tiêm trước 26 tuổi.
**Lịch tiêm chuẩn**
- **2 liều**: Cho người tiêm trước 15 tuổi, cách nhau 6–12 tháng.
- **3 liều**: Cho người tiêm từ 15 tuổi trở lên, liều thứ 2 sau 2 tháng, liều 3 sau 6 tháng.
**Tác dụng phụ thường gặp**
Vắc xin an toàn với hầu hết mọi người. Một số phản ứng nhẹ có thể gặp:
- Đau hoặc sưng tại chỗ tiêm
- Sốt nhẹ, chóng mặt
- Đau đầu, mệt mỏi
**Câu hỏi thường gặp**
1. **Đã quan hệ tình dục có tiêm được không?**
Có, nhưng hiệu quả giảm nếu đã nhiễm HPV.
2. **Vắc xin có thay thế xét nghiệm Pap?**
Không. Phụ nữ vẫn cần tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ.
3. **Giá thành bao nhiêu?**
Tại Việt Nam, một liều khoảng **2,5–3,5 triệu đồng**, tùy cơ sở y tế.
**Kết luận**
Vắc xin 9-valent HPV là công cụ mạnh mẽ để phòng ngừa ung thư và bệnh lý liên quan đến HPV. Tiêm vắc xin kết hợp với lối sống lành mạnh và khám sức khỏe định kỳ giúp bảo vệ toàn diện sức khỏe sinh sản.
**Tài liệu tham khảo**:
1. WHO - Hướng dẫn về vắc xin HPV (2023)
2. Bộ Y tế Việt Nam - Khuyến cáo tiêm chủng mở rộng
3. Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC)
4. Merck Sharp & Dohme - Thông tin sản phẩm Gardasil 9