Phình đại tràng là tình trạng xuất hiện các túi nhỏ, phồng lên thành từng nếp trên thành ruột, thường gặp ở đại tràng (ruột già). Những túi này hình thành do áp lực tăng cao trong lòng ruột, khiến các lớp niêm mạc yếu bị đẩy ra ngoài. Phần lớn trường hợp phình đại tràng không gây triệu chứng và được phát hiện tình cờ qua nội soi hoặc chụp X-quang.
**Triệu chứng thường gặp**
- Đau bụng, đặc biệt ở vùng bụng dưới bên trái.
- Đầy hơi, táo bón hoặc tiêu chảy.
- Trường hợp nặng có thể dẫn đến **viêm túi thừa** (diverticulitis), gây sốt, buồn nôn hoặc chảy máu.
**Nguyên nhân hình thành phình đại tràng**
1. **Chế độ ăn ít chất xơ**: Thiếu chất xơ khiến phân cứng, tăng áp lực lên thành ruột.
2. **Tuổi tác**: Nguy cơ tăng sau 40 tuổi do thành ruột suy yếu.
3. **Di truyền**: Gia đình có tiền sử bệnh đường tiêu hóa.
4. **Lối sống ít vận động**: Làm chậm quá trình tiêu hóa.
**Chẩn đoán và điều trị**
- **Chẩn đoán**: Nội soi đại tràng, chụp CT scan hoặc siêu âm.
- **Điều trị không phẫu thuật**:
- Dùng thuốc kháng sinh nếu viêm.
- Ăn nhiều chất xơ, uống đủ nước.
- Tập thể dục đều đặn.
- **Phẫu thuật**: Áp dụng khi túi thừa vỡ hoặc tái phát viêm nhiễm nhiều lần.
**Phòng ngừa phình đại tràng**
- Bổ sung 25–30g chất xơ/ngày từ rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt.
- Hạn chế thịt đỏ và đồ ăn chế biến sẵn.
- Khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt sau tuổi 50.
**Khi nào cần gặp bác sĩ?**
Nếu xuất hiện triệu chứng đau bụng dữ dội, sốt cao, hoặc đi ngoài ra máu, hãy đến cơ sở y tế ngay để tránh biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng ổ bụng hoặc tắc ruột.
**Tài liệu tham khảo**:
1. Bộ Y tế Việt Nam - Hướng dẫn chẩn đoán bệnh đường tiêu hóa (2023).
2. Mayo Clinic - "Diverticulitis: Symptoms & Causes" (2022).
3. Tạp chí Y học Lancet - Nghiên cứu về chế độ ăn và bệnh túi thừa.